بازدید از جایگاه شرکت مهندسی کاوندیش سیستم در نمایشگاه بین المللی ایران هلث 1404

امتیاز کاربران

در تکنیک Monopolar جریانی که از طریق الکترود قلم Monopolar به بدن بیمار وارد می‌شود، از طریق پلیت (الکترود خنثی) به دستگاه باز می‌گردد. استفادة صحيح و قرارگيري مناسب پلیت از مهم‌‌ترين نكات به‌‌كارگيري مؤثر و ايمن جراحي الكتريكي Monopolar مي‌‌باشد. پلیت‌ها، دارای انواع متفاوت یک‌تکه و دوتکه می‌باشند.

1 - به منظور افزایش ایمنی بیمار توصیه می‌شود از پلیت‌های دوتکه استفاده نمایید. استفاده از پليت‌هاي دوتکه، احتمال سوختگي‌هاي ناخواسته در محل پلیت را به شدت کاهش می‌دهد. در صورت استفاده از پلیت‌های یک‌تکه، کیفیت تماس پلیت با بیمار توسط دستگاه کنترل نخواهد شد.

2 - کاهش سطح تماس الکترود خنثی یا اتصال ضعیف آن با بدن بیمار می‌تواند موجب افزایش چگالی جریان، و در نتیجه ایجاد سوختگی در محل تماس شود. دستگاههای ساخت کاوندیش سیستم برای ایمنی بیمار و کاهش سوختگی‌های ناشی از عدم اتصال مناسب پلیت به بدن بیمار، مجهز به سیستم کنترل وضعیت پلیت بیمار می‌باشد. چنانچه در كيفيت تماس پليت دوتکه با بدن بيمار مشكلي وجود داشته باشد، دستگاه آن را حس نموده و اعلام آلارم مي‌نمايد.

3 - سراسر ناحية مسطح هادي جريان از پلیت، بايد به صورت ثابت، در محل مناسبي که امكان گردش خون در آن ناحيه بصورت عادي فراهم باشد (مانند بالاي بازو و يا بالاي ران)، در نزديك‌‌ترين ناحيه نسبت به موضع عمل جراحي قرار گيرد. به گونه‌‌اي كه مسير عبور جريان بين الكترود فعال Monopolar تا پلیت، تا حد امكان، كوتاه باشد و از مسير قلب و شش‌‌ها عبور نكند.

محلهای پیشنهادی اتصال پلیت با توجه به محل جراحی

4 - پلیت را به گونه‌‌اي قرار دهید كه سطح تماس خوبي بين آن و پوست بيمار برقرار باشد. در صورتی‌که سطح تماس مؤثر، به علت تماس ضعيف و ناقص كم باشد، ممكن است در اثر افزايش چگالي جريان در محل تماس، سوختگي بوجود آيد.

كاهش ناحية مؤثر پلیت

	ناحية هدايت كنندة جريان الكتريكي
	ناحيه‌‌اي كه جريان الكتريكي را هدايت نمي‌‌كند، چرا كه تماس با پوست ندارد و يا به دليل اكسيد شدن و يا آلوده شدن با ذرات چربي، هدايت بسيار ضعيفی دارد.

5 - هدايت الكتريكي پوست ناحيه‌‌اي از بدن بيمار را كه الكترود خنثي روي آن قرار مي‌‌گيرد، به وسيلة تميز كردن و ماساژ دادن براي افزايش جريان خون در سطح پوست و تراشيدن موهاي ناحية تماس، افزايش دهيد.

6 - از قرار دادن پلیت، روي عروق خوني بزرگ زير پوستي و يا استخوان و يا قسمت‌هايي كه گردش خون معمولاً ضعيف است، اجتناب كنيد.

7 - هرگز پليت بيمار را برخلاف دستورالعمل سازنده تغيير شكل ندهيد و دقت كنيد پارگي يا قطع شدگي نداشته باشد.

8 - همواره از سالم بودن عایق کابل مربوط به الکترود خنثی اطمینان حاصل فرمایید.

9 - درصورت جابه‌‌جا كردن بيمار، اتصال صحيح پلیت را مجدداً بررسي نماييد.

10 - در صورتی‌که ایمپلنتهای رسانا داخل بدن بيمار كار گذاشته شده است، محل پلیت را بگونه‌اي انتخاب كنيد كه اين قطعات در مسير جريان قرار نگيرند.

11 - درصورتي‌كه بيمار داراي Pace maker و يا ديگر دستگاه‌هاي الكترونيكي كار گذاشته شده در داخل بدن مي‌باشد، خطر تداخل در عملكرد آنها و حتي آسيب رسيدن به اين دستگاه‌ها وجود دارد. در اينگونه موارد اگر مجبور به استفاده از دستگاه جراحی الکتریکی هستيد، به منظور كاهش ريسك اقدامات زير را انجام دهيد:

• محل پلیت را بگونه‌ای انتخاب کنید كه حتي‌الامكان به موضع عمل نزديك باشد و قلب و یا Pace maker بین موضع جراحی و پلیت قرار نگیرند.
• قبل از عمل حتماً با متخصص قلب مشورت نمایید.
• از تجهيزات مونيتورينگ مطمئن، استفاده نمائید و پیوسته به سیگنال‌های ECG توجه داشته باشید.
• دستگاه الكتروشوك همواره در دسترس باشد.

12 - در صورت استفاده از پلیت‌های پلیمری، حتماً از نوع سیلیکونی و استاندارد استفاده شود. زیرا پلیت‌های لاستیکی غیر استاندارد با مارک‌های ناشناخته می‌توانند، سوختگی ایجاد نمایند. نمونه‌هاي فرسوده و قديمي پلیت‌های پلیمری در اثر مرور زمان كيفيت خود را از دست خواهند داد.

13 - در پلیت‌هاي دائمي از ژل مناسب و به صورت يكنواخت در تمامي سطح پلیت استفاده نماييد. موقعيت پلیت را با استفاده از نوارهاي لاستيكي، و پيچيدن باند به دور آن، كاملاً ثابت كنيد تا سطح داخلي آن به‌‌خوبي با پوست بيمار تماس يابد.

14 - دقت كنيد در حين عمل، هيچگونه مايعات و رطوبتي ناشي از خونريزي يا مايعات شستشودهنده يا ضدعفوني‌كننده يا عرق بدن بيمار به محل تماس پلیت نرسد. زيرا نفوذ اين مايعات امكان سوختگي را در محل، افزايش خواهد داد.

15 - به هيچ عنوان از آب، محلول آب نمك يا پارچه خيس براي تقويت تماس پلیت با بيمار استفاده نكنيد.

امتیاز کاربران

بسیاری از پرسنل مراکز درمانی و حتی برخی از متخصصین، به دستگاههای جراحی الکتریکی(Electrosurgical Generator)، به اشتباه الکتروکوتر یا کوتر میگویند. الکتروکوتر (Electrocautery) یک دستگاه پزشکی با تکنولوژی قدیمی است که از حدود قرن 18 مورد استفاده قرار می‌گرفته است. کلمه Cautery به معنای داغ کردن است. مبنای اثر این دستگاه متفاوت با الکتروسرجری است. الکتروکوتر با عبور جریان DC (مستقیم) از المنت فلزی سر قلم، صرفا با استفاده از داغ شدن سر قلم و انتقال گرما به بافت، با سوزاندن و تخریب بافت، برش و انعقاد توأم ایجاد می‌کند.

نظریه استفاده از فرکانس بالا در الکتروکوتر توسط William T Bovie در حدود سال 1920 میلادی مطرح شد و منجر به ساخت دستگاههای الکتروسرجری شد. دستگاه الکتروسرجری جریان AC (متناوب) فرکانس بالا به بافت اعمال می‌کند. در این دستگاه بجای اینکه جریان الکتریکی AC از یک سیم عبور کند، از خود بافت عبور کرده و با ایجاد اثرات حرارتی فرکانس بالا، موجب برش و انعقاد بافتها میشود.  

بطور کلی قابلیتها و کارایی الکتروسرجری با الکتروکوتر قابل مقایسه نیست. در الکتروسرجری برش بافتها به راحتی و بدون چسبندگی بافت به الکترود انجام میشود. همچنین در الکتروسرجری علاوه بر توان که نقش مهمی در تعیین عمق انعقاد در بافت دارد، می‌توان با تغییر شکل موج جریانِ اعمالی به بافت (تغییر مدولاسیون) بین برش و انعقاد، یک طیف قابل انتخاب برای جراح ایجاد نمود.

بطور خلاصه تفاوتهای الکتروسرجری و الکتروکوتری در جدول زیر بیان شده است:

امتیاز کاربران

اساس جراحی الکتریکی (الکتروسرجری)، استفاده از اثرات حرارتی جریان‌های الکتریکی فرکانس بالا بر روی بافتهای بیولوژیک است که امکان جراحی با توقف خونریزی را فراهم می‌سازد. جراحی الکتریکی نسبت به جراحی عادی با وسایل مکانیکی مزایای بسیاری دارد که از میان آنها می‌توان به امکان توقف خونریزی، بهبود سریع و عدم عفونت، حفاظت بافت از پارگی یا کوفتگی (ناشی از فشار مکانیکی وسایل جراحی) و امکان به‌کارگیری در نواحی دور از دسترس مانند دستگاه گوارش و مجاری ادراری اشاره کرد.

به طور کلی بافتهای زنده دارای هدایت الکتریکی قابل ملاحظه‌ای هستند و جریان الکتریکی به راحتی از آنها عبور می‌کند. اثرات بیولوژیک عبور جریان الکتریکی از بدن انسان را می‌توان به سه نوع اصلی اثرات الکترولیتی، اثرات فارادیک و و اثرات حرارتی تقسیم کرد. دستگاههای جراحی الکتریکی از فرکانسهایی استفاده می‌کنند که باعث می‌شود اثر الکترولیتی و فارادیک قابل صرف نظر، و اثر حرارتی، اثر غالب روی بافتهای بیولوژیک باشد.

اثرات الکترولیتی

با عبور جریان الکتریکی، یونهای موجود در ترکیبات الکترولیتی بافتها از هم جدا شده و در اطراف قطبهای مثبت و منفی جمع می‌شوند. افزایش یونها در اطراف قطبها می‌تواند باعث تخریب و فساد سلولها شود. اگر فرکانس جریان الکتریکی زیاد باشد، یونهای درون بافتها به طرف قطبهای پتانسیل مثبت و منفی حرکت نمی‌کنند، بلکه در محل خود نوسان می‌کنند و اگر فرکانس بسیار زیاد باشد، یونها لرزش نیز نخواهند داشت و اثر الکترولیتی به وجود نمی‌آید.

تصویر 1 -  اثرات الکترولیتیک جریان مستقیم و تجمع یونها در اطراف قطبها

تصویر 2 -  اجتناب از اثر الکترولیتیک با استفاده از جریان فرکانس بالا

اثرات فارادیک

تحریک سلولهای حساس عصبی و عضلانی با جریان الکتریکی را اثر فارادیک می‌نامند. این تحریکات می‌توانند باعث انقباض عضلانی و درد شوند و در حد بالا، باعث انقباضات نامنظم قلبی می‌شوند. اثر فارادیک از فرکانس صفر تا 100 هرتز افزایش، و از آن به بعد مرتباً کاهش می‌یابد. از آنجا که حداقل زمان لازم برای تحریک اعصاب حسی یا حرکتی حدود 5 میکروثانیه است، در فرکانس 100 KHz اثرات فارادیک بسیار کم و در فرکانس بالاتر از 300 KHz قابل صرف نظر است. از همین رو، در تکنیک جراحی الکتریکی از فرکانس‌های بالاتر از 300 کیلوهرتز استفاده می‌شود.

تصویر 3 - اثرات تحریک الکتریکی روی اعصاب و عضلات (اثر فارادیک) بر حسب فرکانس

اثرات حرارتی

دستگاههای الکتروسرجری جهت برش و انعقاد بافتها از اثرات حرارتی عبور جریان الکتریکی از بافتها استفاده میکنند. با عبور جریان از بافتها، مشابه هر هادی دیگری انرژی حرارتی تولید می‌شود که مقدار آن به میزان جریان، زمان عبور جریان و مقاومت الکتریکی بافت بستگی دارد.

 (توان الکتریکی اتلاف شونده در بافت)    P = RI²

 (انرژی حرارتی ایجاد شده در بافت)   W = P × t

 اگر مقدار چگالی جریان گذرنده از بافت به مقدار کافی زیاد باشد، مایعات درون سلولی به سرعت گرم شده و تبخیر می‌شوند و فشار بخار درون سلولها، باعث ترکیدن و پاره شدن غشای سلولها می‌شود. انرژی حاصل از انفجارات میکروسکوپی سلولها، به وسیله بخار آب جذب می‌شود و به بافتهای مجاور انرژی کمتری می‌رسد و از صدمه دیدن آنها جلوگیری می‌شود. این پدیده باعث باز شدن بافت یا برش می‌شود.

تصویر 4 -  انفجار غشای سلولها بر اثر عبور جریان الکتریکی و برش بافت

از آنجایی که دستگاههای الکتروسرجری (جراحی الکتریکی) از فرکانسهای بالای 300 KHz استفاده می‌کنند، یونها در بافت حرکت و حتی ارتعاش نمی‌کنند. از طرفی تحریک عصبی-عضلانی نیز در این فرکانسها بسیار ناچیز است. در نتیجه اثر الکترولیتی و اثر فارادیک در الکتروسرجری قابل صرف نظر بوده و تنها اثرات حرارتیِ عبور جریان از بافت پدیده غالب است.